از تأثیر تغییر ساختار ویروسی تا تأکید بر دوری از تجمعات و راه‌حل های آرامش بخش در مواجه با کووید 19

 این ویدئوکنفرانس  سه‌شنبه 7 مرداد 99 در سالن شورای دانشگاه برگزار شد و اعضای کمیته  نقطه نظرات خود درخصوص این بیماری را بیان کردند. 

تغییرات ویروس کووید 19 و اثرات آن
در حاشیه این نشست، دکتر طلعت مختاری آزاد رئیس مرکز ملی آنفلوانزا کشور و استاد گروه ویروس‌شناسی دانشکده بهداشت، بابیان اینکه هیچ‌کس نمی‌تواند آینده این ویروس را پیش‌بینی کند افزود: به نظر می‌رسد به‌تدریج افرادی که مبتلا می‌شوند سطح ایمنی جامعه بالا رفته و انتقال ویروس کمتر خواهد شد. اخیراً با تغییراتی که در گلیکو پروتئین سطحی ویروس به وجود آمده منجر می‌شود پادتن ایجادشده، ویروس را بهتر خنثی کند و این تغییر به نفع میزبان بوده است.
وی با اشاره به افزایش حجم کار آزمایشگاه دانشکده بهداشت گفت: همکاران آزمایشگاه نیز همانند کادر درمانی و پرستار خسته شده‌اند. همکارانم، از اول اسفند تاکنون، به دلیل حجم نمونه‌ای که با آزمایشگاه ارسال می‌شود تا نیمه‌های شب  مشغول کار هستند و  گاهی تعداد نمونه‌ها، به‌روزی 900 مورد نیز می‌رسد. درست است  آزمایشگاه‌های متعددی در  سطح کشور راه‌اندازی شده و نیروهای داوطلب به کمکمان آمده‌اند اما به‌هرحال فشار زیادی بر دوش همکاران دانشکده بهداشت است.
وی پاسخ‌دهی به نمونه‌های دریافت شده را به‌شرط وجود کیت موردنیاز، 24 ساعته بیان کرده و گفت: توان علمی که در دانشکده بهداشت وجود دارد می‌تواند بسیاری از  سؤالات جناب وزیر در این ویدئوکنفرانس را پاسخ دهد.  امیدواریم به‌زودی شرایط بهتر و  بیماری کمتر شود و ما هم بیشتر به کارهای تحقیقاتی خود برسیم. 
دکتر مختاری آزاد در پایان سخنان خود با اشاره به اهمیت برگزاری این ویدئوکنفرانس گفت: در این کمیته نمایندگان دانشگاه‌های شهرهای مختلف کشور حضور دارند و این باعث تبادل اطلاعات و آگاهی از مشکلات همدیگر می‌شود. متوجه می‌شویم که فقط ما نیستیم که تحت‌فشار هستیم بلکه تمامی کسانی که در سیستم بهداشت و درمان کشور کار می‌کنند شرایط سختی دارند.

افزایش انتقال بیماری در تجمعات و عزاداری‌ها
دکتر محبوبه حاجی عبدالباقی متخصص بیماری‌های عفونی و عضو کمیته مشورتی علمی کشوری کووید 19، هدف از تشکیل این نشست را تبادل‌نظر در زمینه راهکارهای پیشگیری، تشخیصی و درمانی بیماری کووید 19 بیان کرد و گفت: متخصصان کشور تحقیقات و مطالعات گسترده‌ای در زمینه این بیماری انجام داده و تجربیات بسیاری کسب کرده‌اند که در این نشست به اشتراک گذاشته و نتیجه این مباحث به مسئولان منتقل می‌شود تا تصمیمات بهتری اتخاذ کنند.
وی با اشاره به پیشینه اقداماتی که تاکنون انجام‌شده گفت: از اواخر بهمن‌ماه، نشست‌های علمی تشکیل و پروتکل‌های بهداشتی و درمانی تدوین شد. هماهنگی بزرگی بین دستگاه‌های مختلف به وجود آمد و اغلب با تصور اینکه مسیر ساده‌ای است و بیماری به‌راحتی کنترل می‌شود؛ وارد عرصه شدند. خوش وقتی موج اول کووید19 در کشور، همزمانی آن با تعطیلات نوروز و ماه رمضان بود که خودبه‌خود منجر به کاهش فعالیت‌ها شد و تعطیلی که صورت گرفت به کنترل بیماری کمک کرد. اما با ازسرگیری فعالیت‌ها و جهشی که ساختار ویروس پیداکرده، قدرت انتقال آن بیشتر شده و افرادی که مبتلا می‌شوند دچار عوارض بیشتری هستند.
دکتر حاجی عبدالباقی با اشاره به خستگی کادر بهداشت و درمان گفت: این بیماری  هنوز درمان و واکسن مشخصی ندارد. افزایش شمار مبتلایان و تعداد بیمارانی که فوت می‌کنند و همچنین ابتلای  کادر درمان به این بیماری و کاهش نیروی بیمارستان‌ها حجم کار بسیاری را تحمیل می‌کند و این باعث خستگی جسمی و روحی کادر درمان شده است.
این عضو هیئت‌علمی دانشگاه در پاسخ به این پرسش که در چنین شرایطی چه باید کرد گفت: راه‌حل اصلی پیشگیری است. بخصوص در شرایطی که ماه محرم را در پیش داریم؛ برگزاری هرگونه مراسمی که در آن تجمعات زیاد باشد منجر به ابتلای افراد بسیاری می‌شود. من فکر می‌کنم اگر در برپایی مراسم عزاداری حتی اگر یک نفر براثر ابتلا به کووید 19 جان خود را از دست بدهد همه آن‌هایی که باعث این تجمع شده‌اند به‌جای اینکه ثواب ببرند جنایت کرده‌اند. چراکه همه می‌دانیم این بیماری می‌تواند منجر به مرگ بعضی از افراد شود. با افزایش شمار مبتلایان به نظر می‌رسد قدرت تکثیر ویروس افزایش‌یافته است.
وی افزود: ما بر تعطیلی مشاغل کوچک تأکید نداریم چراکه با معیشت مردم سرکار و دارد ولی تأکید می‌کنیم که همه مشاغل با رعایت دقیق پروتکل‌ها فعالیت کنند و بر این امر نظارت صورت گیرد. اما مراسم عزاداری وابسته به معیشت مردم نیست و نتیجه برگزاری آن فشار زیاد به کادر درمان، صرف هزینه‌های بسیار و صدمات جبران‌ناپذیر است. افزون براین، استفاده از ماسک در مراسم عزاداری نیز فایده‌ای ندارد؛ زیرا گریه و شیون  باعث انتقال بیشتر ویروس و همچنین خیس شدن و بی‌اثر شدن ماسک می‌شود. اگر غذای نذری نیز با دست‌های خیس و آلوده به ترشحات تنفسی خورده شود مسلماً باعث ابتلا افراد و افزایش انتقال بیماری می‌شود.

حفظ آرامش و تأثیر آن بر تقویت سیستم ایمنی
دکتر احمدعلی نوربالا متخصص اعصاب و روان، بابیان اینکه این ویروس نوپدید، ناشناختگی‌های بسیاری دارد گفت: اطلاعات کم در مورد این بیماری،  به‌صورت طبیعی، موجی از تشویش و نگرانی، ناراحتی و ناامنی را در همه دنیا و ازجمله کشورمان به وجود آورده و این اضطراب فراگیر می‌تواند سیستم ایمنی بدن را تضعیف کند و این باعث آسیب‌پذیری در برابر این ویروس و سایر بیماری‌های روان‌تنی شود.
وی افزود: در افراد آسیب‌پذیر احتمال بروز بیماری آسم، بیماری‌های گوارشی، قلبی و ریوی و نیز بیماری‌های روانی مانند وسواس، فوبیا، اختلال اضطراب منتشر، افسردگی، اختلال استرس پس از سانحه و ... افزایش می‌یابد. همچنین افرادی که دچار بیماری روانی هستند ممکن است تحت تأثیر این شرایط، بیماری‌شان  تشدید شود. بنابراین ما انتظار چنین پیامدهایی را داریم.
عضو کمیته مشورتی علمی کشوری کووید 19، در پاسخ به این پرسش که برای کاهش چنین عوارضی چه باید کرد گفت: مردم باید تسلط و آرامش خود را حفظ کنند و بدانند چیزی که باعث نگرانی‌شان می‌شود تأثیر مخربی بر آنان دارد. این آرامش با تمریناتی مانند تن آرامی (Relaxation)، برقراری ارتباط مناسب و ایمن با عزیزان و دوستان، توکل و توسل به خدا، ورزش آرام و توجه به مسائل آرامش‌دهنده ایجاد می‌شود.
دکتر نوربالا، با تأکید براینکه نگاه خوش‌بینانه و امیدوارانه داشته باشید گفت: افراد بدبین آسیب‌پذیری بیشتری در برابر بیماری‌های روان‌تنی و ابتلا به بیماری‌های ویروسی دارند و اگر مبتلا شوند نیز دیرتر خوب می‌شوند. کل دنیا و  دست‌اندرکاران نظام سلامت کشور، درگیر این بیماری هستند و گفته می‌شود؛ بیش از 80 درصد بیماران، با علائم خفیف کنترل می‌شوند؛ درصدی که نیاز به بستری دارند کم است و درصد زیادی از افراد بستری نیز خوب می‌شوند و همه این‌ها نشانه‌ای از امیدواری است.
متخصص اعصاب و روان دانشگاه بر لزوم تاب‌آوری افراد تأکید کرد و گفت:  باید بدانیم همه افراد در هرجایی که باشند ممکن است  با یکسری مشکلات مواجه شوند و همه‌گیری کووید 19 نیز یکی از این مشکلات است. دیده‌شده افرادی که تاب‌آوری و سازگاری خود را بالا می‌برند و مواجه مثبت و سازنده‌ای با مسائل  دارند سیستم ایمنی قوی‌تری دارند.
دکتر نوربالا نقش خوداتکایی و خود مراقبتی را در کنترل این بیماری مؤثر دانست و گفت: خوداتکایی عامل تأثیرگذار دیگری است. هرکس در هرجایی که قرار می‌گیرد بدون اینکه بداند دیگران چه کمکی می‌توانند به او بکنند، باید بداند که چگونه می‌تواند به خودش کمک کند. این خوداتکایی در مورد این بیماری همان خود مراقبتی است.
این عضو هیئت‌علمی دانشگاه با توصیه به اینکه همه افراد اصول بهداشتی را رعایت کنند و اگر آلوده شدند از خانه بیرون نیایند گفت: رعایت اصولی که از آن‌ها یادکردم و توکل به توسل به خدا و توجه به معنویات در کنترل این بیماری بسیار مؤثر است.
وی در پایان سخنان خود افزود: همه این نکات را گفتیم؛ ولی ممکن است تعدادی از افراد مشکلات، روانی پیدا کنند لذا نباید در مراجعه به روانشناس و روان‌پزشک و گرفتن مشاوره‌های لازم ابایی داشته باشند و بدانند هیچ انگ و قبحی وجود ندارد؛ همانند فردی که به بیماری قلبی، ریوی و عفونی مبتلا می‌شود به متخصص مراجعه کنند تا در صورت نیاز مداخلات لازم صورت گیرد.